Informacje dla Czytelników - Informacje o projekcie -

Szanowni Państwo, Drodzy Czytelnicy!

W latach 1939-1945 Polacy mieszkający w granicach przedwojennej Rzeczypospolitej Polskiej na Wołyniu i w Małopolsce Wschodniej oraz w województwie lubelskim i poleskim, stali się ofiarami ludobójstwa popełnionego przez członków ugrupowań nacjonalistycznych Ukraińskiej Powstańczej Armii / Organizacji Ukraińskich Nacjonalistów (UPA/OUN) i innych wciągniętych do zbrodni Ukraińców.

Kulminacja tej przesyconej okrucieństwem zbrodni miała miejsce 11 lipca 1943 r., kiedy to  zaatakowano w powiatach: włodzimierskim, kowelskim, horochowskim i łuckim  99 polskich miejscowości Wołynia, okrutnie mordując Polaków, również w kościołach podczas mszy świętych. Tego dnia zginęło około 8 tys. Polaków. Tzw. „krwawa niedziela” była apogeum trwającej od 1939 r. zbrodni ludobójstwa ze szczególnym okrucieństwem: genocidium atrox, obecne szacunki ofiar, którymi byli przede wszystkim kobiety, starcy i dzieci, sięgają 120-130 tysięcy.

W lipcu 2020 roku, w związku ze zbliżającą się 77. rocznicą Ludobójstwa, został udostępniony on-line projekt:

Naszym głównym celem jest upamiętnienie ofiar zbrodni ludobójstwa ze szczególnym okrucieństwem na Wołyniu i w Małopolsce Wschodniej w latach 1939-1945, które w zdecydowanej większości nie mają godnego pochówku oraz ustalenie personaliów i liczby pomordowanych.  Dane weryfikujemy na podstawie dostępnej literatury naukowej, akt śledczych oraz dokumentacji archiwalnej i fotograficznej, rozproszonej po archiwach, bibliotekach, muzeach i zbiorach prywatnych. Mamy również nadzieję na dotarcie do nowych, nieznanych badaczom relacji świadków.

Projekt na charakter rozwojowy. Niektóre informacje są w bazie mogą być niekompletne i mogą wymagać uzupełnień lub dalszych kwerend archiwalnych. Przez najbliższe lata planujemy regularnie wprowadzać nowe informacje i weryfikować wpisy już wprowadzone. Nie ograniczamy się jedynie do ofiar wśród ludności narodowości polskiej gdyż ofiarami ukraińskich nacjonalistycznych ugrupowań OUN/UPA w ramach „oczyszczania Ukrainy z obcego elementu” byli też obywatele II Rzeczypospolitej narodowości żydowskiej, czeskiej, węgierskiej, niemieckiej, rosyjskiej oraz sami Ukraińcy, nierzadko sprzeciwiający się ludobójczej ideologii.

Projekt jest realizowany wspólnymi siłami pionu archiwalnego, śledczego i upamiętniania.

Każdy rekord bazy danych składa się z czternastu pól. Opisy zbrodni podzieliliśmy na dwie grupy: ogólne, odnoszące się do miejsca zbrodni (zaczynające się od frazy: Zbrodnia w ...) oraz  indywidualne, zawierające znane nam dane osobowe ofiar. Wyszukiwanie informacji można prowadzić poprzez mapę, jak i wprowadzając słowa kluczowe: np. imię i nazwisko, datę zbrodni, miejsce zamieszkania, narodowość, wyznanie, parafię. Tam, gdzie jest to możliwe, opis ofiary uzupełniamy jej fotografią.

Baza powiązana jest z interaktywną mapą miejsc mordów.

Od 8 lipca 2020 r. efekty naszych działań będą sukcesywanie udostępniane na niniejszym portalu oraz na stronie główniej IPN, w sekcji Bazy Danych

Podejmując się realizacji tego trudnego projektu, zdajemy sobie sprawę, że nie uda nam się zapisać wszystkich białych kart ludobójstwa na ziemiach południowo-wschodnich II RP i ustalić kompletnej liczby ofiar. Jednak przywrócenie pamięci o każdym zamordowanym jest naszym obowiązkiem i dlatego jak długo pozostaje możliwość dotarcia do nowych danych będziemy kontynuowali naszą pracę.

Twórz z nami Bazę Ofiar

Wszystkich Państwa, którzy posiadacie informacje mogące uzupełnić bazę ofiar zapraszamy do współpracy. Zapraszamy Państwa do współtworzenia z nami bazy oddając ofiarom należny im szacunek i przede wszystkim zachowując ich w pamięci naszej i przyszłych pokoleń Polaków. W tym celu specjalnie przygotowaliśmy dla Państwa dwa rodzaje formularzy kontaktowych